Katar ekonomisine güç verecek Kuzey Sahası genişlemesi
Katar ekonomisinin bu yıl sadece mütevazı bir büyüme kaydetmesi muhtemel ancak analistler, Kuzey Sahası gaz genişlemesinden elde edilen gelirlerin, Katar'ı iki yıl içinde küresel olarak en hızlı büyüyen ekonomilerden biri haline getireceğini öngörüyor.
Londra'daki ekonomik araştırma şirketi Capital Economics'in derlediği verilere göre, bu yıl sadece yüzde 1,5 ve 2025'te yüzde 2,5 olan yavaş büyümenin ardından, gayri safi yurtiçi hasılanın 2026'da yaklaşık yüzde 13'e yükselmesi bekleniyor.
Katar, ABD ve Avustralya'nın ardından üçüncü büyük doğal gaz ihracatçısıdır. Ancak ülke, İran'la paylaştığı dünyanın en büyük doğal gaz rezervi olan Kuzey Sahası'nın geliştirilmesi konusunda uzun süredir devam eden moratoryum nedeniyle üretimde bir durgunluk döneminden geçiyor.
Körfez ülkesi, ambargonun 2017 yılında kaldırılmasının ardından sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) üretim kapasitesini yılda 77 milyon tondan (mpta) 2030 yılı sonuna kadar 142 mpta'ya çıkarmaya başladı.
2026'nın başında tamamen çevrimiçi hale gelecek olan ilk aşama, Katar'ın LNG kapasitesine yüzde 40 daha fazla katkı sağlayacak. Petrol ve gaz fiyatlarındaki küresel düşüşe rağmen Körfez ülkesinin hidrokarbon GSYİH'sını 2026'da yüzde 27 artırmaya hazırlanıyor.
Üretimdeki artışın küresel LNG arzını baskı altına almasına ve fiyatlar üzerinde daha fazla baskı oluşturmasına rağmen analistler, Asya spot LNG ve Brent ham petrolüne yönelik düşük fiyatların etkisinin, hacimlerdeki hızlı artışla fazlasıyla dengeleneceğini öngörüyor.
Sonuç olarak Capital Economics'ten James Swanston'a göre devlet gelirlerinin 2025'ten 2026'ya yaklaşık yüzde 33 oranında artması bekleniyor.
Rapora göre, Katar 2024'te yüzde 3'lük negatif bir hidrokarbon GSYİH'si kaydetti; bu da bütçe fazlasının da küçüldüğü anlamına geliyor.
Swanston, “Bütçe fazlasının iyileşmesini bekliyoruz” dedi AGBI“Maliye politikasının gevşetilmesine izin veriliyor.”
Bu harcama, hidrokarbon dışı GSYİH büyümesinin 2026'da yüzde 5'e kadar çıkmasını sağlayacak.
Swanston, “North Field çevrimiçi hale geldikçe, özel sektörün başka yerlerindeki faaliyetleri teşvik edecek yatırımların önünü açması umut ediliyor” dedi.
Ticari emlak şirketi Cushman & Wakefield'ın Katar araştırma ve danışmanlık başkanı Johnny Archer şunları söyledi: “Kuzey Sahasının genişletilmesi şüphesiz Katar ekonomisine bir destek olacaktır. Ancak bunun doğrudan petrol ve gaz sektöründeki sürdürülebilir işlere veya dolaylı olarak diğer sektörlerdeki işlere nasıl yansıyacağı henüz belli değil.”
Hidrokarbonlar devlet gelirlerinin yüzde 80'ini oluşturuyor; ancak ülke, doğrudan yabancı yatırımı çekerek, küresel rekabet gücünü artırarak ve turizm sektörünü inşa ederek Ulusal Vizyon 2030 doğrultusunda ekonomisini çeşitlendirmeyi hedefliyor.
Katar, on yılın sonuna kadar 6 milyon uluslararası turist çekmeyi hedefliyor; bu sayı 2019'daki rakamın neredeyse üç katına çıkıyor.
- Katar, ABD'nin vize muafiyet programına katılan ilk Körfez ülkesi oldu
- QatarEnergy, CNPC ile uzun vadeli LNG anlaşması imzaladı
- Katar artan turizm talebini karşılamak için harekete geçiyor
Körfez ülkesi, 2022 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapma hazırlıkları için altyapıya yatırdığı 220 milyar dolardan yararlanmaya çalışıyor. Yatırımlar arasında 16 milyar dolarlık yeni Hamad Uluslararası Havaalanı, 36 milyar dolarlık Doha metrosu ve 5,5 milyar dolarlık yeni Simaisma tema parkı gibi turistik yerler yer alıyor.
Knight Frank'ın raporuna göre Katar'ın konaklama sektörü son on yılda patlayıcı bir büyüme yaşadı. Ancak Dünya Kupası sonrasında gayrimenkul, inşaat ve perakendenin yanı sıra sektörde de bir yavaşlama yaşandı.
Gayrimenkul danışmanlık şirketi ValuStrat'ın Suudi Arabistan ve Katar danışmanlık ve araştırma müdürü Anum Hasan şunları söyledi: “Devasa projelerin başlangıcına tanık olabiliriz. Yakın vadede bu açıklamalar emlak piyasasını olumlu etkileyecektir.”
Ancak Swanston, Katar hükümetinin imalat, ticaret, lojistik ve finansal hizmetler sektörlerini potansiyel olarak artırarak diğer alanları da desteklemek isteyeceğine dikkat çekti.
Swanston, “Hükümetin yine de gelirlerini çeşitlendirmesi ve uzun vadede diğer Körfez ülkelerinin uyguladığı gibi KDV veya daha geniş kapsamlı kurumlar vergisi gibi yeni vergiler getirmesi gerekecek” dedi.